Femke Hulsman, student HBO verpleegkunde bij Windesheim, voerde in opdracht van de Federatie Landbouw en Zorg en het lectoraat Goed leven met dementie van Windesheim een onderzoek uit naar de mogelijkheden om kwalitatieve ervaringsmeting toe te passen bij mensen met dementie op de zorgboerderij. Zij ging daarvoor in gesprek met vier zorgboeren, twee kwaliteitsmedewerkers en sprak met drie ontwerpers van kwalitatieve en kwantitatieve methodes. Bij kwantitatief onderzoek gaat het om het meten van ervaringen van deelnemers door middel van bijvoorbeeld een enquête met cijfers of mee eens/mee oneens, bij kwalitatief onderzoek om het krijgen van inzicht in de ervaringen van deelnemers door in gesprek te gaan en verhalen aan te horen.
Volgens haar onderzoek zien zorgboeren wel de meerwaarde van kwalitatief onderzoek naar deelnemer ervaringen. Specifieke wensen kunnen beter naar voren komen in open vragen dan in cijfers, zoals in kwantitatief onderzoek gebruikelijk is. Ook wordt het geheel veel persoonlijker, wat goed past bij de zorgboerderij.
Niet meer tijd
Wel zijn er voorwaarden waar een kwalitatieve onderzoeksmethode aan moet voldoend, willen zorgboeren er gebruik van gaan maken. Het mag ten eerste niet meer tijd vragen, dat kan bijvoorbeeld door de vragen te stellen in toch al geplande evaluatiegesprekken. Er moet ruimte zijn om door te vragen, de methode moet persoonlijk, kort en krachtig zijn en met steekwoorden kunnen worden weergegeven. Vanwege de doelgroep is het belangrijk dat vragen simpel zijn, een kind van zes moet ze kunnen begrijpen. Tegelijk is de nabijheid van een mantelzorger bij het afnemen van vragen gewenst.
Femke onderzocht drie huidige kwalitatieve analyses die mogelijk op zorgboerderijen toegepast kunnen worden. Bij kwalitatieve onderzoeksmethodes ishet analyseren van gegevens nog een behoorlijk karwei. Volgens begeleider Simone de Bruin komen er in de toekomst wel makkelijke apps om kwalitatieve data te analyseren. Dat zou helpen bij het voldoen aan de voorwaarden dat het kwalitatief meten niet meer tijd mag kosten.
Mochten klanttevredenheidsmetingen in de toekomst op een kwalitatieve manier worden afgenomen, dan adviseert Windesheim-docent Birgit van Ee oog te hebben voor scholing van medewerkers hierin, omdat het toch een vak apart is. Bij de methodes die Femke onderzocht gebeurt dat ook.
Rianne Jacobs van Coöperatie Boer en Zorg in Gelderland adviseerde om goed na te denken over de vragen: gaan ze alleen om de persoonlijke wensen van een deelnemer of ook over het functioneren van de zorgboerderij?
Femke beveelt de Federatie aan om nog meer methoden te analyseren, eventueel ook bestaande methoden van andere doelgroepen, om te bekijken wat er bruikbaar is. Ook moeten deelnemers en mantelzorgers bevraagd worden op wat zij belangrijk vinden bij het onderzoeken van hun ervaringen. In september gaat een andere student verder met het onderzoek naar geschikte methodes.