Uit een afstudeeronderzoek van Elbert Lindhout voor de HBO-opleiding verpleegkunde aan de LOI, blijkt dat mensen met dementie op de zorgboerderij niet vaak bang zijn en vaak blij zijn op de zorgboerderij. In november 2022 is er een vragenlijst verspreid onder 250 zorgboerderijen in Nederland. In deze vragenlijst werd gevraagd naar het voorkomen van en de omgang met emoties bij mensen met dementie. Duidelijk wordt dat 90% van de respondenten de emotie bedroefd soms, regelmatig of vaak ziet bij cliënten. De emotie boos wordt bij 70% van de respondenten gezien. De emotie bang ziet een meerderheid (65,3%) bijna nooit op de zorgboerderij. Iedereen zag dat mensen met dementie blij waren op de zorgboerderij.
Zorgboeren blijken in de helft van de gevallen het soms, regelmatig of vaak moeilijk te vinden om met de emotie bedroefd en boos om te gaan. Bij de emotie bang is dat 25% en het omgaan met de emotie blij vindt niemand moeilijk.
Waarom is het moeilijk om met de emoties bedroefd en boos om te gaan? Elbert: "Voor de emotie bedroefd gaven respondenten als reden dat ze het moeilijk vinden als ze niet weten waar het verdriet vandaan komt. Ze worden er persoonlijk door geraakt. Bij de emotie boos hetzelfde: als ze niet weten waar de boosheid vandaan komt, dan weten ze niet goed hoe ze erop moeten reageren."
Hoe ga je wel goed met emoties om?
De andere helft van de respondenten gaf aan wel goed met de emoties van mensen met dementie om te kunnen gaan. Wat geven zij voor redenen aan waarom zij er goed mee om kunnen gaan? "De eerste en meest genoemde reden bij de emotie bedroefd is, dat de respondenten de tijd en gelegenheid maken om met de emotie om te gaan. Bij de emotie boos helpt het als zij weten wat de reden ervan is. Ook daar wordt aangegeven dat zij de tijd en gelegenheid maken om met de emotie om te gaan en dat zij weten hoe zij er verbaal op moeten reageren."
Van de groep met respondenten heeft 30% geen opleiding of cursus gevolgd waar aandacht werd gegeven aan het omgaan met de emoties van mensen met dementie. Bij de groep die wel een opleiding of cursus hadden gevolgd gaf 10% aan dit niet goed in de praktijk te kunnen toepassen, 90% dus wel. Bijna iedereen vindt het belangrijk om hierin meer deskundig te worden.
Naar aanleiding van de uitkomsten is er nagedacht over een passende en uitvoerbare verbetering op het gebied van de omgang met emoties. Er is gekozen voor het implementeren van een formulier casusbespreking op het gebied van emoties. Deze casusbespreking zal via een pilot geïmplementeerd worden bij Stichting Zorgboeren Zuid-Holland en de bij hen aangesloten zorgboerderijen die zorg en begeleiding aanbieden aan mensen met dementie.
Elbert wil iedereen hartelijk bedanken voor het invullen van de vragenlijst! Heb je nog vragen over het onderzoek mail dan naar Elbert Lindhout via waardetuin@zbzh.nl.