Zo’n zestig zorgboerderijen deden afgelopen zaterdag mee aan de landelijke open dag en ontvingen duizenden bezoekers. Jong en oud kwam een kijkje nemen op de diverse bedrijven, die allemaal verschillende activiteiten aanbieden en verschillende doelgroepen bedienen. In totaal bieden zorgboerderij zo’n 35.000 cliënten goede zorg. Bijna 1000 zorgboerderijen in Nederland zijn aangesloten bij de Federatie en op plaatsnaam, activiteiten en/of doelgroep vindbaar via zorgboeren.nl.
Waar oudere mensen met dementie al van oudsher een plekje op de zorgboerij vinden, zijn er nu ook speciaal groepen voor jonge mensen met dementie. Marjolein Broekhuizen van Stichting Zorgboerderij Klein Essen in Kootwijkerbroek is bezig een groep op te zetten voor dagbesteding en wil ook wonen gaan aanbieden. “Jonge mensen met dementie zijn vaak fysiek nog heel goed. Zij willen graag iets doen. De zorgboerderij is een goede plek hiervoor, maar het is wel fijn dat je dan een aparte groep kunt maken voor ‘jonge’ mensen.”
Inderdaad is er op hun zorgboerderij met hout- en metaalbewerken, een grote moestuin en dieren genoeg te doen. Agnes Havenaar van Aha-design is daar meubelmaker en betrekt ook graag zorgdeelnemers bij haar werk. “Mensen vinden het heel fijn om met echte dingen bezig te zijn.”
Mensen met dementie goed te pas op zorgboerderij
Bij zorgboerderij Woudegge in Otterlo is het een gezellig samenzijn van vaste deelnemers en hun familie, en een enkele nieuweling. “Fijne plek toch hier, mam?” zegt een mevrouw tegen haar oude moeder. Zij lijkt het daar wel mee eens, maar vindt het ook wel wat ingewikkeld. Zorgboerin Annetta van den Brandhof snapt dat heel goed. “Dat is heel vaak als mensen hier voor het eerst komen. Daarom heb ik voor in het gebouw een apart praat kamertje voor de intake en beginnen we met een kopje koffie op een moment dat iedereen bezig is. Dan is het minder spannend.”
Lucas Verhoeff (70) is er in elk geval heel erg op zijn plek. “Kortgeleden is vastgesteld dat ik dementie heb. Dat had ik echt niet door. Nu ben ik hier wekelijks op woensdag, dat is heel fijn. Ik werk graag in de tuin en help om tussen de middag samen een verse warme maaltijd te maken. Ook afwassen doen we met elkaar. Daarnaast is er veel keuze uit creatieve dingen. Het mooie is dat hier veel mag, maar niks hoeft én dat er veel ruimte is. Waar ik tegenwordig moeite heb met verjaardagen, kom ik hier wel graag tussen de mensen. Dat komt ook omdat ze me hier beter begrijpen.” Zijn vrouw Toos vindt het wel lastig dat Lucas naar een zorgboerderij gaat, maar merkt ook dat ze dan net even dat momentje rust kan pakken. “Ik houd het de rest van de week zo beter vol.” Bij de boerderij staat nog jongvee, dat zichtbaar is vanuit de huiskamer. Zij krijgen regelmatig graskuil van de deelnemers. En er lopen kipjes. “Eieren rapen vinden veel mensen leuk”, zegt de zorgboerin.
Deelnemers leiden rond
Bij Zorgboerderij Stichting Betach in Wekerom staan net als bij Klein Essen deelnemers klaar voor een rondleiding. “Dat is heel mooi van een dag als vandaag. Dat deelnemers en oud-deelnemers allemaal meehelpen en ook hun familie en kennissen onze plek kunnen laten zien”, zegt Emmelieke Pothoven, een van de begeleidsters. Inderdaad staan jongeren met veel plezier mensen te woord, begeleiden pony’s of bakken een hamburger.
Voedseltuinen en onderwijs
Bij zorgboerderij Het Paradijs in Barneveld stoppen medewerkers veel energie in nieuwe takken van sport. Op de Open dag hebben ze een gratis boeken kast en een tweedehands kleding markt georganiseerd. Een nieuwe voedseltuin voor mensen met weinig geld staat er prachtig bij: aanstaande woensdag wordt er voor het eerst gratis biologische groente uitgedeeld. Twee kassen zijn in aanbouw. Ook willen ze stappen zetten met de thuiszitters die er dagbesteding doen. “Op de boerderij zie je kinderen weer tot bloei komen. Ze gaan weer open staan voor leren. Hier willen we echt stappen in gaan zetten”, zegt Ellen van Dijk, die er als orthopedagoog werkt an zorgplannen helpt opstellen. De Federatie Landbouw en Zorg, waar een kleine 1000 zorgboerderijen onder vallen, is heel blij met dit soort initiatieven en ondersteunt dit waar het kan. “Zorgboerderijen zijn een schakel tussen zorg en samenleving – inclusief, mensgericht en professioneel. Een voorbeeld voor de toekomst”, zegt Anouk Hafkamp, interim-directeur.
De Open dag is veel werk, maar wel de moeite waarde vinden de deelnemende zorgboeren. “Door het warme weer is het iets minder druk dan anders, maar er zijn toch weer nieuwe mensen gekomen voor vrijwilligerswerk of de tuin”, zegt Martin van der Elst, manager bij Het Paradijs. “Ik heb goede gesprekken kunnen hebben met potentiële deelnemers, én het is fantastisch voor onze huidige mensen dat we dit zo met elkaar doen”, zegt zorgboer Roemer van Stichting Betach.