Karlijn Hupkes van zorgboerderij Hof Noord-Empe verbouwt al 20 jaar kruiden voor kruidenthee. Ze leerde het al op de zorgboerderij van haar ouders van een vakman, en nam de kennis mee naar haar eigen nieuwe locatie. Volgens haar is het verbouwen, drogen en verpakken van kruiden een heel geschikte activiteit voor een zorgboerderij.
Lente, zomer en winter
“Het is in de lente mooi als het groeit, in de zomer kun je het goed drogen en in de winter als er buiten niet veel te doen is kun je het verwerken en verkopen. Het kweken van kruiden is niet heel moeilijk, zolang je maar de makkelijke soorten kiest. Munt, citroenmelisse en salie bijvoorbeeld zijn makkelijke planten. Ik heb 8 soorten in bakken zonder bodem op de volle grond. Zo kunnen ze wel wortel schieten maar niet gaan woekeren.”
Mengsels bedenken
Het maken van lekkere theemengsels is een creatief proces. “Ik kies altijd een hoofdtoon, een sterke smaak. Daarbij doe ik dan wat neutralere smaken en iets voor het oog, zoals kamille, viooltjes, goudsbloem of korenbloem. Zo wordt het een aantrekkelijk geheel.”
Etiket
“De wereld van de kruidenthee is heel rijk. Ik heb een keer een cursus gevolgd bij een echt kruidenvrouwtje, maar zou mezelf zo nog niet durven noemen. Kruiden hebben veel goede eigenschappen. Als ik nog eens tijd heb ga ik het ook op het etiket vermelden.”
Oogsten en drogen
Het oogsten van de kruiden gebeurt in het late najaar en de zomer. “We plukken alleen kruiden op plekken waar geen honden kunnen komen. We schudden ze uit om insecten eruit te halen. Dan gaan ze schoon het droognet in. Vroeger hadden we een droogkast die er speciaal voor was gemaakt, maar na de verhuizing was hij stuk, en het elektrisch verwarmen kostte sowieso veel energie. Nu maken we gebruik van de energie van de zon, door een droognet te gebruiken in de kas. Buiten kan ook, maar dan heb je toch vaak ochtendmist wat er weer in trekt. Je wilt kruiden in 1 keer goed drogen zodat de kruidensappen ook indrogen en niet verloren gaan. Ook de kleur blijft beter behouden als het in een keer goed gaat.”
Bewaren en verpakken en verkopen
Afhankelijk van de soort zijn de kruiden na een paar dagen tot een week droog. “Stokjes hebben wat meer tijd nodig dan kruidenblaadjes.” Wanneer het goed droog is, gaan de kruiden in luchtdichte blikken de kast in, voor het winterseizoen. “Als we het tevoorschijn halen, gaan we eerst de takjes rissen. Daarna maken we mengsels die we verpakken en verkopen aan de weg. Pakketjes van thee met een onderzetter, jam, zoetzuur en thee doen het goed. Die verkopen we voor € 15 tot € 20. Losse theezakjes verkopen we voor € 1,50. Vaak zijn ze binnen een paar dagen weg, hebben de taxichauffeurs die hier komen ze al gekocht. Dat vind ik alleen maar mooi: die korte lijntjes.”
Snoei is groei en natuur is van iedereen
Karlijn heeft er filosofische gedachten bij. “Ik vind dat de natuur voor iedereen is, dus hoef er ook geen winst op te maken. Hoe meer mensen in contact komen met de natuur, hoe beter. En snoei geeft groei: dus als je kruidenplanten snoeit voor de oogst, komen ze daarna voller terug. Het is het onderhoud van de plant. Een mooie win-win situatie.” De kennis van de thee deelt ze graag, dus mocht je als zorgboer nog vragen hebben na het lezen van dit artikel dan kun je Karlijn mailen op: zorgboerderij@hofnoordempe.nl